
Cá cóc Việt Nam (Tylototriton vietnamensis) được mô tả là loài mới cho khoa học vào năm 2005 với mẫu chuẩn thu thập ở vùng Đông bắc Việt Nam. Đây là một loài lưỡng cư quý hiếm và đặc hữu của Việt Nam, có tên trong danh sách các loài động vật được bảo vệ theo Nghị định 06/2019/NĐ-CP của Chính phủ và được xếp ở bậc EN (nguy cấp) theo Danh lục Đỏ IUCN (2019). Loài này đang đứng trước nguy cơ bị đe dọa tuyệt chủng do sinh cảnh sống bị thu hẹp, suy thoái và bị khai thác quá mức để làm sinh vật cảnh.
Trong bối cảnh đó, Vườn thú Cologne (CHLB Đức) và Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật thuộc Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam đã hợp tác trong nghiên cứu và bảo tồn loài động vật này từ năm 2008 đến nay. Các chương trình nghiên cứu về đặc điểm sinh học, sinh thái, quan hệ di truyền và đánh giá hiện trạng quần thể được thực hiện bởi các nhà nghiên cứu của cả hai cơ quan ở miền Bắc Việt Nam. Kết quả nghiên cứu đã được sử dụng để xây dựng hồ sơ đưa loài Cá cóc Việt Nam vào Danh lục Đỏ IUCN (năm 2016), Phụ lục II CITES (năm 2019) và Nghị định của Chính phủ (năm 2019), nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và bảo tồn loài. Chương trình bảo tồn tại chỗ và tuyên truyền nâng cao nhận thức của cộng đồng địa phương cũng đã được triển khai ở một số khu bảo tồn như Tây Yên Tử (Bắc Giang), Rừng Quốc gia Yên Tử và Khu Bảo tồn thiên nhiên Đồng Sơn – Kỳ Thượng (Quảng Ninh).
Một trong những nỗ lực gần đây nhất là việc chuyển giao Cá cóc Việt Nam từ CHLB Đức về Việt Nam để nhân nuôi bảo tồn. Ngày 7/11/2019, tám cá thể Cá cóc Việt Nam được gửi từ Vườn thú Cologne đã đến sân bay Nội Bài. Sau khi làm các thủ tục với cơ quan chức năng của Việt Nam, các cá thể Cá cóc Việt Nam đã được chuyển đến Trạm Đa dạng sinh học Mê Linh (Vĩnh Phúc) để nuôi cách ly và tạo nguồn con giống phục vụ nhân nuôi bảo tồn. Việc bàn giao Cá cóc tại Trạm Đa dạng sinh học Mê linh giữa Vườn thú Cologne và Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật có sự chứng kiến của ông Jörg Rüger, đại diện Đại sứ quán CHLB Đức tại Việt Nam. Trong tương lai, cá cóc sinh sản tại Trạm Đa dạng sinh học Mê Linh có thể sẽ được thả lại tự nhiên nhằm phục hồi quần thể của loài lưỡng cư quý hiếm này ở Việt Nam.
Nguồn tin: Trạm Đa dạng sinh học Mê Linh, Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật
Tác giả: Thiều Văn Lực
Đơn vị quản lý:
Hạt Kiểm lâm huyện Quan Hóa, trực thuộc Chi cục Kiểm lâm Thanh Hóa
© 2015 - 2022 Chi cục Kiểm lâm Thanh Hóa